Yıllar boyunca İzmir’deki Beth-İsrael Sinagogu’nda gerçekleşen her düğünde keman çalan virtüöz Madam Marta Amati’nin hayatı, Rita Ender‘in araştırması ve Berge Arabian‘ın fotoğraflarıyla 6 Mart’tan itibaren Schneidertempel Sanat Merkezi’nde.
İzmir’deki Beth-İsrael Sinagogu’nda, bugün bir org ve orgun üstünde bir çerçeve duruyor. Çerçevede keman çalan, hafif kambur duruşlu, “yaşını başını almış” bir kadının fotoğrafı var. Fotoğraftaki o kadının adı, çerçevenin hemen altında yazılı: Madam Marta Amati.
Marta Amati, adını her zaman “Madam” sıfatıyla birlikte yazdırmış önemli bir müzisyen. İzmir’in müzik tarihi çalışmalarında kendisi için bölümler ayrılmış, İzmir Konservatuarı’nın kurucuları arasında bulunmuş ve yaylı çalgılardan sorumlu olmuş bir müzik öğretmeni. Sağır Dilsiz ve Körler Okulu’nda dersler vermiş, yüzlerce öğrencisi olmuş, binlerce kez resitaller vermiş bir sanatçı.
Orta Avrupa’da doğan ve Nazilerin zulmünden kaçan bu keman sanatçısının, Madam Marta Amati’nin fotoğrafı ve adı neden İzmir’deki bir Sinagog’da var? Düğünler yüzünden var. Marta Amati, yıllar boyunca sinagog düğünlerinde, yani Yahudilik açısından çok hayati bir kurum olan evliliğin gerçekleşme anlarında balkondan keman çalmış. Sonra bir gün, toparlanıp gitmiş.
Rita Ender’in araştırması ve Berge Arabian’ın
fotoğrafları ile hazırlanan bu çalışmada, kuşaklar boyunca İzmirli
Yahudilerin anılarına kemanının sesi ve görüntüsüyle kaydolan Marta
Amati’nin izinden gidiliyor. Marta Amati’nin, Türkiye’ye nasıl ve ne
zaman geldiği, bir sinagogda nasıl konumlandığı ve kendisinin İzmir
Yahudilerinin anılarında ve İzmirlilerin hafızalarındaki yeri
inceleniyor. 1462. Sokak’ta oturduğu bilenen, bir defa evlendiği
düşünülen ve Yahudi mi yoksa Katolik mi olduğu konusunda tereddütte
kalınan Marta Amati’nin, 20. yüzyılda İzmir’in sosyal ve kültürel
hayatındaki yeri, sergiye paralel olarak Aras Yayıncılık tarafından
yayımlanan kitap aracılığıyla da ortaya koyulmaya çalışılıyor.
Sergi tarihi: 06 Mart-31 Mart 2019
Açılış-Kitap Tanıtımı: 06 Mart Çarşamba saat 18.00
Ziyaret gün ve saatleri: Pazartesi-Salı kapalı. Çarşamba-Pazar 11.00-18.00
Adres: Schneidertempel Sanat Merkezi, Bankalar Cad. Felek Sok. No.1 Karaköy-İstanbul
Tel: 0 212 249 01 50
