“Tarihe Saygı Yerel Koruma Ödülleri”nde “Tarihi Çevre ve Kültür Varlıklarını Koruma Dalında Katkı Ödülü”ne Atilla Özdemir ve Zafer Gazi Tunalı’nın “Sıhhiye Vagonu” belgesel fotoğraf çalışması layık görüldü.
İzmir Büyükşehir Belediye’si tarafından kültürel mirasa saygı gösterilmesi ve tarihi yapıların korunmasını teşvik etmek amacıyla 16 yıldır sürdürülen “Tarihe Saygı Yerel Koruma Ödülleri”nde “Tarihi Çevre ve Kültür Varlıklarını Koruma Dalında Katkı Ödülü”ne Atilla Özdemir ve Zafer Gazi Tunalı’nın “Sıhhiye Vagonu” belgesel fotoğraf çalışması layık görüldü.
Tarihi Çevre ve Kültür Varlıklarını Koruma Dalında Katkı Ödülü; İzmir’in yerel bağlamıyla ilişkili yazılı ve görsel çalışmalar aracılığı ile tarihi çevre ve kültür varlıklarını koruma konusunu somut bir ürün ile gündeme getiren, kamuoyunda bir tartışma zemini yaratan ve ufuk açan kişi ve kuruluşları teşvik etmek için verilen duyarlılık ödülüdür.
Ödüle layık bulunan belgesel fotoğraf çalışması ile ilgili açıklamada bulunan Atilla Özdemir ve Zafer Gazi Tunalı ;
“14 Mart 2017 Tıp Bayramı etkinlikleri kapsamında Basmane Gar’da yapılan etkinliklerin en dikkat çekici görüntüsü “Sıhhi İmdat” diğer adıyla “Doktor Vagonu”nun Basmane Gar’da ziyarete açılmasıydı.
TCDD Cumhuriyeti’nin ilk yıllarında demiryolu hatlarında oluşabilecek kazalarda sağlık yardımı yapılacak hastaları en yakın hastanelere nakledebilmek için “sıhhi imdat” vagonlarını devreye soktu. Sıhhiye veya doktor adıyla bilinen, vagonlarla demiryolları personelinin dışında halka da sağlık hizmetleri verilirdi. Faal olduğu yıllarda Alsancak ve Basmane Garlarından kalkan trenlerin arkasına bağlanan Doktor Vagonu, İzmir ve ilçelerinde onlarca yıl sağlık hizmeti verdi. Anadolu’yu çelik ağlarla ören demiryolları hattında 3’ü Ege Bölgesi’nde olmak üzere içerisinde ameliyathane, revir, tabip odası, hemşire odası, mutfağı bulunan 19 Sıhhi İmdat vagonu gezici olarak hizmet verdi. Her türlü tıbbi alet, edevatın bulunduğu doktor vagonlarında kulak, burun, bademcik, boğaz, göğüs, mide, diş, beyin, kırık çıkık, karaciğer, bağırsak, safra kesesi, idrar yolları, Nisaiye, hıyarcık, göz ve diğer hastalıklarla ilgili tedavi ameliyatları yapıldı.
Sağlık hizmetlerinin yaygınlaşması, hastanelerin çoğalmasıyla birlikte doktor vagonları devre dışı kaldı. TCDD 3. Bölge Müdürlüğü tarafından Uşak’ta kaderine terk edilmiş Doktor Vagonu Alsancak Garı’na çekilerek bakıma alındı, yoğun bir çalışmayla aslına uygun olarak yeniden onarıldı. Tek örnek olarak; Ülkemiz ve İzmir sağlık tarihi açısından önemli bir yeri olan Doktor Vagonunun kent kültürüne kazandırılması gayreti içerisine bizler de fotoğraf belgesel çalışmamız ile katıldık. Oturak’tan başlayarak vagonun yenileme ve ziyaret aşamaları tek tek fotoğraflayarak belgeselleştirdik. Elde kalan tek tarihsel örnek olarak çeşitli platformlarda da izleyicilere bir sunum eşliğinde bilgisi verildi.
Bu çalışma sırasında bize yardımcı olan başta TCDD 3. Bölge Müdürü Selim Koçbay ve İzmir Tabip Odası Başkanı Prof. Dr. Fehmi Akçiçek ile tüm emeği geçenlere teşekkür ederiz” diye konuştular.
