Fotoğrafçılığa yeni başlayanlar, bütçesi yeni fotoğraf makinesi almaya yetmeyenler ikinci el fotoğraf makinesine yöneliyorlar. Elbette sıfırını almak en iyisi ama söyleyeceğimiz hususlara dikkat ederseniz ikinci el fotoğraf makinesi almanızda herhangi bir sakınca yok.
Elbetteki ikinci el bir teknoloji ürünü almak her zaman risktir bu tartışılmaz bir gerçek. Ayrıca ikinci el fotoğraf makinesi aldığınızda garanti kapsamında da bir şeyler bekleyemeyiz. Peki bu riski almaya değer mi? Gelin hep beraber ikinci el fotoğraf makinesi alırken dikkat edilmesi gereken hususları gözden geçirelim. Burada dikkat edilmesi gereken en önemli husus ikinci eldeki riskleri en aza indirmeye çalışmaktır diyebiliriz. Yazımızın sonlarına doğru yer alan bu konuyla alakalı püf noktaları da okumayı unutmayın.
Sıfır mı yoksa ikinci el fotoğraf makinesi mi?
Arkadaşlar yıllar geçse de bu soru aklınızdan hiç çıkmayacak. Bu soruya verilecek kesin bir cevap yerine şu soruya göre hareket edelim ve işi kökünden bitirelim. Varsa kardeşim paran elbetteki sıfır, yoksa kardeşim paran elbetteki ikinci el fotoğraf makinesi. Ha sadece makine almakla bitmiyor iş lensi var, flaşı var, tripodu var var da var. Makineyi aldık iş bitti diye düşünmeyin. Ancak çok paranız varsa hepsinin sıfırını alın. Çokdan daha az paranız varsa sıfır makine alın lenslerinizi ikinci el alın. Paranız yoksa bütçenize uygun hareket edin.
Biz burda bütçesi düşük veya bu işe yeni başlayan hemen binlerce lirayı buraya yatırmak istemeyenlere yönelik çözüm önerilerini içeriyor. Benim kanaatim aşağıda aşağıdaki bahsedeceğimiz hususlara dikkat edilmesi kaydıyla her zaman ikinci elden yana olacaktır. Çünkü fotoğrafçılık ekipmanları gerçekten çok çok pahalı. Yeni başlayanlar içinde sıfır ve üst seviye makine almak tamamıyla gereksiz.
Unutmayın ki 2-3 bin tl bütçeler bu iş fotoğrafçılık için bozuk para gibi kalır bazen. Bazı objektifler 10 bin 50 bin 200 bin tl civarlarındadır. O yüzden uçmaya gerek yok. Şu sözü de söyleyerek bir sonraki başlığa geçeyim. Unutmayın ki fotoğrafı fotoğraf makinesi değil fotoğrafçı çeker. Bu nedenle ekipmana çok takılmayın değerli fotoğraf severler.
Peki artık ikinci el fotoğraf makinesi almaya karar verdiğimize göre makine alırken mevcut riskleri en aza indirmek ve temiz bir ikinci el fotoğraf makinesi almak için nelere dikkat etmeliyiz başlıklarına geçelim.
Peki İkinci el fotoğraf makinesi alırken nelere dikkat edilmeli?
Günümüzde ikinci el diyince heleki ülkemizde satıcılar sattıkları ürünlerin kusurlarını gizlemeyi pek severler. Ondan dolayı ikinci el bir fotoğraf makinesi alırken aşağıdaki tüm hususlara özenle dikkat etmeniz gerektiğini unutmayın.
1- Fotoğraf Makinesi Sensörü
Fotoğraf makinelerinin en önemli parçalarından bir tanesi sensör yani ışığı algılayıp fotoğrafa dönüştüren kısımdır. Bundan dolayı ikinci el makine alırken sensör üzerinde en ufak çizik ve leke olmamasına dikkat edilmelidir. Çünkü bu parça üzerindeki en küçük nokta kadar hasar, çizik olsa bile bu daima fotoğraflara yansıyacağından çekilen fotoğraflar çöp olur. Çöp gibi fotoğraf çeken bir makinenin de hiç bir anlamı olmaz. Bu parçayı değişmek te oldukça yüksek maliyet gerektirir. O yüzden fotoğraf makinesi alırken sensörün kusursuz olması gerekir.
Peki bunu nasıl kontrol edeceğim diyebilirsiniz?
Basit bir kontrol yapmanız yeterli. Öncelikle objektifi çıkarıp sensöre bakmalısınız fiziksel hasar var mı diye? Fiziksel hasar yok toz varsa tozu temizleyip kontrol testi yapın. Şöyleki; öncelikle fotoğraf makinesiyle, zoom yapmadan lekesiz kusursuz koyu bir zeminin fotoğrafını çekin. Bu fotoğrafta tek bir nokta hata bozukluk olmamalıdır. Eğer varsa başka bir zemin daha çekip kontrol sağlayın. Unutmayın sensörde eğer kusur varsa çektiğiniz fotoğraflarda aynı noktada hep bozulma olacaktır. Eğer böyle bir hata varsa bu ikinci el fotoğraf makinesinden uzan durun.
Bakın üstteki fotoğrafta sensör üzerinde noktasal bozulmaları görüyorsunuz. Sensörde oluşan hasar nedeniyle bu lekelenmeler tüm fotoğraflarınızda çıkacaktır. Yalnız şunu unutmayın bazı küçük toz parçacıklarıda buna benzer noktalar fotoğrafta oluşabilir. Eğer makinenin objektifini açık baktığınızda toz leke gibi bir şey yoksa ancak fotoğrafta leke varsa sensörde önemli sorun var demektir.
Bununla birlikte sensör üzerinde bazen ölü piksel (dead pixel) diye tabir edilen sensör bozulmalarıda olabilir. Sensör üzerindeki bu bozulmalarda yine yukardaki gibi hatalara neden olur. Yine aynı şekilde kontrol edilir.
Bir sensöre baktığınızda şu şekilde görünmelidir.
Yani tertemiz olmalı hiç bir lekelenme olmamalıdır. Toz olabilir toz varsa toz temizleme aparatıyla temizleyip yukarıda bahsedilen testi yine yaparsınız. Fotoğrafta yine lekelenme varsa sensör hasar almış demektir.
Bununla birlikte bazı fotoğraf makinelerinde sensör ölmüştür. Şöyleki diyelim bir mekanda çekim yaparken lazer gösterisine denk geldi. Lazerler sensörü çizgi şeklinde bozarlar. Bu bozulma fiziksel baktığınızda göremessiniz fotoğraf çekip kontrol etmelisiniz.
Burda gördüğünüz üzere lazer gösterisi sensörü yukardan aşağıya ve sağdan sola çizmiş. Bu çizgiler sensörün ölü olduğunu gösterir. Aman arkadaşlar sensörünüz kusursuz olsun çünkü telafisi yok.
2- Fotoğraf Makinesi Objektifi Yani Lensi
Evet arkadaşlar sensörümüzü kontrol ettikten sonra geldik ikinci en önemli kontrole bu da objektif kontrolü. Fotoğraf makinelerinde sensörden sonra en önemli ikinci parça objektif ve netleme sistemidir diyebiliriz. Objektifler bildiğiniz gibi fotoğraf makinemize takılıp çıkarılabilen parçalardır.
Objektifler fotoğraf makinemizdeki netleme sistemi tarafından kontrol edilirler. Bu sistemdeki bir aksaklık fotoğraf çekememize çeksek bile bulanık çıkmasına neden olacaktır. Bundan dolayı ikinci el fotoğraf makinesi alırken bu sisteminde çalışır durumda olduğundan emin olmalıyız. Peki bu sistemi nasıl kontrol ederiz gelin bakalım.
Öncelikle fiziki bir inceleme yapmalıyız. İlk olarak objektifin rahat çıkarılıp takılabildiğine ve objektifi makineye kilitleyen sistemin çalıştığına bakmalıyız. Bunun için objektifi kenarındaki çıkarma yerine basıp çevirdiğimizde objektif rahat bir şekilde dönerek çıkmalıdır. Takarken de yine aynı şekilde takılmalıdır kilitlendiğine dair tik sesi duyulmalıdır. Bununla birlikte son hamlede kilit mekanizması çalışıyorsa objektif makineye sabitlenir ve hiç dönmemeli oynamamalıdır. Bu mekanizma o kadar sağlamdır ki fotoğrafçılar makinelerini makineyi tutarak değil objektifi tutarak ellerine alırlar.
Lens zoom yaptığınızda veyahut halkasını çevirdiğinizde her hangi bir sıkışma takılma olmaması gerektiğini de unutmayın.
Burdaki ikinci fiziki kontrol ise objektifin iç ve dış kısmındaki merceklerde hiç bir şekilde çizik ve darbe olmamalıdır. Yani objektif üzerinde toz olabilir ancak çizik veya hasar kabul edilemez. Objektifi makineden çıkartıp iç kısımdaki merceğe ve dış kısımdaki merceği bu hasarlar yönünden kontrol etmeliyiz.
İkinci el fotoğraf makinesi alırken objektiflerde kontrol edilmesi gereken en önemli hususta netleme sistemidir. Bu sistem net fotoğraflar çekmemiz için elzem olduğundan bu sisteminde kontrolü sağlanmalıdır. Peki bu sistemi nasıl kontrol edebiliriz?
Bunu kontrol etmenin çok basit bir yolu var. Fotoğraf çekmek. Fotoğraf makinesinin bir çok netleme noktası vardır. Bu noktalardan bir kaçında fotoğraf çekerek makinenin netleme yapıp yapmadığını test etmek yeterli olacaktır. Makine netleme yapıyorsa dıdıt diye ses gelir. Bu makinenin netleme yaptığını ve fotoğraf çekmeye hazır olduğunu gösterir. Farklı ayarlarda, farklı netleme noktalarında ve farklı zoom değerlerinde bu testi uygulayarak makinenin netleme sisteminin ve objektifin çalışıp çalışmadığını test edebilirsiniz.
Bazen fotoğraf makinelerinin bazı netleme noktalarında bozukluk olabiliyor. Mesele 1 noktada netleme yapmayabiliyor. Bunun için fotoğraf makinenizde 39 netleme noktası varsa hepsi kontrol edilmelidir.
Bununla birlikte diyafram ayarını da yukarıdaki testi uygularken deneme fırsatı bulmuş olursunuz. Diyafram değerlerini değişerek çekip yapıp diyafram ayarının da çalışıp çalışmadığını kontrol etmiş olursunuz.
Bununla birlikte zoom lenslerde kontrol edilecek bir husus lens pabuçlarının gevşek yada yıpranmış olup olmadığıdır. Lensi makineden çıkarıp baş aşağı tuttuğunuzda lens aşağı doğru kaymaması gerekir.
Bir başka kontrol edilecek husus lenste harelenme olup olmadığıdır. Bunun içinde lensi ışığa doğru tuttuğunuzda tertemiz bir görüntü ile karşılaşmalısınız. Eğer temiz değil lekelenmeler varsa lensinizin nemde kaldığı için içinde harelenmeler olabilir.
3- Perde ve Ayna Sistemi
Buraya kadar geldiğimize göre artık makinemizin en önemli 2 öğesini yani lens ve sensörü kontrol etmiş durumdayız. Şimdi gelelim kontrol edilmesi gereken bir başka önemli hususa. Bu da makinemizin perde ve ayna sistemidir değerli dostlar. Neden önemli peki bu sistem. Bildiğiniz gibi fotoğraf makinesi bir karanlık oda ve buraya ışık giriş çıkışını diyafram, perde ve ayna sistemi kontrol etmektedir. Ayna vizörden baktığımızda dışarıyı görmemizi sağlar. Perde ise hızlı açılıp kapanarak ışığın sensöre ışığın düşme süresini ayarlar. Fotoğraf çektiğimizde fotoğraf makinesi içindeki ayna yukarı kalkar perde hızlı açılıp kapanarak fotoğraf çekilmiş olur.
İşte 2. el bir fotoğraf makinesi alırken bu önemli mekanizmanın da seri sorunsuz bir şekilde çalıştığını kontrol etmemiz gerekir. Çünkü bu mekanizma yüksek sayıda fotoğraf çekiminde veyahut bir darbe durumunda çalışmaz hale gelebilir veyahut tam değil de yavaş çekim yapar ama seri çekim yapamaz. Bu mekanizmayı fotoğraf makinemizde enstantane ayarı kontrol eder.
Bu nedenle bu mekanizmanın seri şekilde çalışmasını kontrol etmek için tüm enstantene hızlarında fotoğraf çekimi yapmalı ve mekanizmanın seri, hızlı ve sorunsuz çalıştığı bu şekilde kontrol edilmelidir.
Burada kontrol edilmesi gereken bir başka hususta aynanın üzerinde kırık, çizik lekelenme olmaması gerekir. Lensi çıkartığınızda ilk karşınıza zaten küçük bir ayna çıkar bu aynada hiç bir lekelenme olmamalıdır. Toz lekesi olabilir ancak hasar olmamalıdır. Bu fotoğraflarınızı etkilemez yani fotoğraf çektiğinizde bu leke ve hazarlar görünmez ancak vizörden baktığınızda bunları fark edersiniz.
4- Shutter Count (Perde Sayısı) Yani Çekilen Fotoğraf Sayısı
Bu sayı fotoğraf makinemizde perdenin kaç kez açılıp kapandığını aynı zamanda kaç tane fotoğraf çekildiğini gösteren sayıdır. Fotoğraf makinemizdeki perdenin belirli bir kullanım ömrü vardır. Ayrıca yüksek sayıda fotoğraf çekimlerinde bu perde daha çok yıpranacaktır. Bu nedenle shutter sayısının yani çekilen fotoğraf sayısının az olması (0-20 bin sayıları idealdir) önemlidir. Yani makinemiz ne kadar az kullanıldıysa o kadar iyidir bizim için. Burdaki kıstas biz fotoğrafçılar arasında şudur yani diyelim perde ömrü 100 binse shutter sayısı 50bini geçmemiş olmalı. Ancak yinede 20 bini pek yukarı geçmemelisiniz. Ha çokta sıkıntı değil eğer bozulursa çok yüksek olmayan rakamlara bu sistem yenilenmektedir.
Bunu kontrol etmek için de myshuttercount gibi web siteleri veyahut eos info gibi programlarla fotoğraf sayısını öğrenmeniz mümkündür. Burada yapılacak olan son çektiğiniz fotoğrafı bu web sitelerine yükleyip sonucu öğrenmeniz yeterlidir. Shutter sayısını nasıl öğrenilir yazımızdan öğrenebilirsiniz.
5- LCD Panel ve Vizör Kontrolü
Lcd panel çektiğimiz fotoğrafları incelediğimiz fotoğraf makinemizdeki bir ekran. Bu ekranda çizik yada hazar olup olmadığı kontrol edilmelidir. Bazende hot pixel yani sıcak piksel denilen bozulmalar olabilir bu lcd ekranda bunlarda yine dikkatlice kontrol edilmelidir. Fotoğrafa bir etkisi olmasa da çektiğimiz fotoğrafı incelerken bizi yoran durumlar ortaya çıkabilir.
Bununla birlikte bakaçtan yani vizörden baktığınızda görünen tüm ayarların çalıştığından emin olun. Bazen bu ayarları gösteren (alt kısımdaki) ekranın bir kısmı yada tamamı arızalı olabiliyor.
6- Fotoğraf Makinesi Batarya, Şarj Cihazı, SD Kart ve Kabloları
Fotoğraf makinemizin önemli bir parçasıda batarya, şarj cihazı ve kablolarıdır. Bataryanın ve şarj cihazının orginal olup olmadığı bunun yanında makinemiz şarja takılarak bunların çalışıp çalışmadığı kontrol edilmelidir. Ayrıca makinemize ait ses kablosu, veri transfer kablosu, sd kart yuvası ve sd kartın çalışıp çalışmadığı kontrol edilmelidir.
Bunların kontrolünü kullanıp test ederek sağlayabilirsiniz. SD kartı işte bilgisayarınıza bağlarsınız, şarj cihazına fotoğraf makinesi pilini takıp şarj edip etmediğini kontrol edersiniz, ses kablosunu ve veri kablosunu kullanıp çalışıp çalışmadıklarını kontrol etmeniz iszin yararınıza olacaktır.
7- Kozmetik Durum
Bu kısımda bakılması gereken fotoğraf makinesinin ve objektifin kozmetik durumu. Yani dışardan bir darbe almışmı, makine üzerindeki boyada çizik yada aşınma varmı? Objektif üzerindeki boyada aşınma yada darbe izleri var mı? gibi kontrolleri yapın. Ufak tefek çizikler göz ardı edilebilir. Ancak darbe yada aşırı aşınma gibi durumlarda makineden uzak durulmalıdır.
8- Fotoğraf ve Lens Üzerindeki Tuş ve Ayar Kadranları
Fotoğraf makinesinin ve lensin üzerindeki tüm tuşlar ve ayar düğmelerinin kadranın tam hepsinin çalışıp çalışmadığı, oynama çıkma gibi durumlarının olup olmadığı kontrol edilmelidir. Örneğin her tuşu çalışıyordur ama mesela iso tuşu basmıyordur yada çalışmıyordur. Bu makineyi aldıktan sonra öğrenmeniz sizi canınızı baya sıkar o yüzden makineyi almadan bu kontrolleri yapmalısınız.
9- Back Focus Kontrolü
Bir çok üründe olabildiği gibi fotoğraf makinelerinde de fabrikasyon hatası olabilmektedir. Back Focus da bu tür bir hatadır. Bu hatalara kronik sorun adı verilir. Aldığınız makinenin modelini ve kronik sorunu olup olmadığını internetten araştırmalısınız. Eğer alacağınız marka modelde kronik sorun varsa alacağınız makinede bu kronik sorunun olup olmadığını kontrol etmelisiniz.
10- Makinenin Tamir Görüp Görmediği
Alacağınız makinenin tamir görüp görmediğini kontrol etmelisiniz. Makinenin üzerindeki vidaların sökülüp sökülmediğini kontrol ederek fotoğraf makinesinin tamir görüp görmediğini anlarsınız. Makineler tamir görebilir ancak bu sizin alacağınız fiyatı düşürecektir. Ayrıca tamir görmüşse de ne tamiri gördüğünü öğrenmeye çalışın.
11- Nereden Kimden?
İkinci el bir makine alırken makineyi alacağınız kişi bir amatör fotoğrafçı olsun. Çünkü amatör fotoğrafçılar fotoğraf makinelerine çok iyi bakarlar. Amatör dediğime bakmayın, amatör fotoğrafçı demek; fotoğrafla sanat için uğraşan ticari kaygılardan uzak fotoğrafçı demektir. Bulunduğunuz şehirdeki fotoğrafçılık gruplarından bu kişilere ulaşabilirsiniz.
Eğer makinenizi internet üzerinden alacaksanız çok daha dikkatli olmalısınız. Yine internet üzerinden alırken de satıcının bir amatör fotoğrafçı olmasına dikkat edin. Sahibinden.com üzerinden alırken get sistemini kullanın. Burada genelde çalıntı makinelerde satılıyor bu yüzden dikkatli olunmalı. GET sisteminde iki tarafta güvence altına alınıyor.
İnternet üzerinden fotoğraf makinenizi hangi kanal üzerinden alırsanız alın, kesinlikle makineyi teslim alıp kontrol etmeden ödeme yapmamanız gerektiğini unutmayın. Makineyi alır yukarıdaki kontrolleri yaparsınız bir sorun yoksa ödemeyi çıkarırsınız. Parayı yolladınız bazen kutuda salatalık bile gelebilir. Yada bozuk makine gelebilir. O yüzden kesinlikle ön ödeme, yada önceden ödeme kesinlikle yapmayın.
İstanbulda bulunan hayyam çarşısındaki dükkanlardan güvenle alışveriş yapabilirsiniz. Buradaki dükkanlar 50 yıldır ordalar ve gerek sıfır gerek ikinci el fotoğraf makinesi satmakta tamir yapmaktalar. Ayrıca karşınızda sürekli bir muhatap olacağından güvenle alışveriş yapabilirsiniz. Yinede yukardaki kontrolleri yapmayı ihmal etmeyin.