Fotoğraf makinelerinde bulunan bu iki format hakkında bir kararsızlık ve soru işareti her zaman olmuştur. Hangi formatı kullanmak daha doğru? Raw mı? yoksa Jpeg mi?
Eğer fotoğraf ile hatıra fotoğrafları dışında ilgiliyseniz bu sorunun cevabı RAW formattır.
Jpeg aslında bir fotoğraf dosya formatı değildir. Jpeg bir sıkıştırma formatıdır. Yani çekilen bir fotoğrafın kameranın yazılımına göre otomatik olarak düzenlenip son halinin verilmesi sonucunda gerekli olmayan ve dosyada yer kaplayan verilerin çıkarıldıktan sonra bizlere sunulan çıktısıdır. Jpeg dosyasında birçok renk bilgileri ve dinamik aralık değerleri atılır. Geriye sadece gerçeğine en yakın halde işlenmiş bir görüntü ile bir miktar exif* bilgisi kalır. Bu nedenle de jpeg dosyaların boyutları, yani hard disklerde kapladıkları alan küçüktür.
Raw ise gerçek bir görüntü formatıdır. Raw İngilizcede ham, çiğ demektir. Yani hiçbir işleme tabi tutulmamış orijinal dosya anlamında kullanılır. Buradan da anlaşılacağı üzere raw format fotoğraf makinesi ile yakalanan görüntünün hiçbir müdahaleye tutulmadan saklanmış halidir. Tüm renk verileri, dinamik aralık değerleri, exif bilgileri ve kamera tarafından aktarılan telif, GPS vs. gibi diğer tüm bilgiler dosyanın içerisinde bulunur. Bu nedenle biraz fazla yer kaplar ve jpeg’e göre doysa boyutu daha büyüktür.
JPEG Nerede Kullanılır?
Jpeg formatı daha ziyade hatıra mukabilinden çekimlerde tercih etmek daha doğrudur. Cep telefonlarının birkaç model dışında neredeyse tamamı jpeg kayıt yapar. Bunun nedeni hafızlarını hemen doldurmamak ve fotoğrafı sizin beğeneceğiniz şekilde işlemek içindir. Evet yanlış duymadınız. Dijital fotoğraf makineleri ve özellikle cep telefonları LCD ekrandan baktığınızda harika görünecek şekilde kendi ekran renk profillerine ve çözünürlük değerlerine göre fotoğrafı işlerler ve size göze çok hoş görünecek bir çıktı sunarlar. Bu da hatıralarınızı büyük bir keyifle izleme ve anında sosyal medyada paylaşma adına çok faydalıdır.
Küçük boyutlu hafıza kartı kullanıyorsanız ve fotoğraflarınızın hard diskinizde az yer kaplamasını istiyorsanız çözüm jpeg dir. Amatörler için de photoshop gibi programlarla uğraşmadan fotoğrafçılık yapmaya imkan sağladığı için tercih edilebilir. Ciddi işlerde veya profesyonel çekimlerde jpeg bir çok eksikliği nedeniyle tercih edilmemelidir.
Neden RAW ?
Raw format profesyonel fotoğrafçılar ve fotoğraf ile ciddi olarak ilgilenen amatörler için olmazsa olmaz dosya formatıdır. Çekilen fotoğrafa dair her bilgi raw dosyada bulunur ve photoshop gibi fotoğraf düzenleme programlarında istenildiği gibi düzenlemeye imkan sunar. Tüm düzenlemelerden sonra dosya ilk halinden hiçbir şey kaybetmez. Yani raw dosyadan istediğiniz kadar farklı jpeg dosya çıkartabilirsiniz. Jpeg dosya her açılıp işlem yapıldığında deforme olup bozulurken raw da böyle bir şey olmaz. Ayrıca raw dosya değişmeden kaldığı için fotoğrafın gerçekliğini ispat etme gibi durumlarda raw geçerli bir belgedir.
Bazı fotoğraf makineleri 12 – 14 stop dinamik aralığa sahiptirler. Yani en açık tondan en koyu tona kadar 12-14 spot poz telafisi sunabilirler. Bu da fazla veya az pozlanmış fotoğrafların kurtarılmasında çok işe yarar. Ancak bunu yapabilmek için fotoğrafı raw olarak kaydetmiş olmak gerekir. Raw dosyalar 12 veya 14 bit olarak kayıt edilebilirken jpeg dosyalar 8 bit olarak kaydedilirler. Ayrıca jpeg dosyalarda fazla veya az pozlanmış fotoğrafları 5-6 stoptan fazla düzenleyemezsiniz. Ciddi deformasyon ve gerçekte olmayan renkler ve tonlar ortaya çıkar.
Raw dosyalar fotoğraf makinesi üreticilerine göre farklı isimler alabilir. Örneğin Nikon da .nef, Canon da .cr2, Olympus da .orf gibi. Adobe firması da tüm raw dosya formatlarını tek bir formatta toplamak adına .dng formatını geliştirmiştir. Bu sayede photoshop yazılımının tüm sürümlerinde her markanın farklı raw dosyalarını DNG formatına dönüştürerek işlemek mümkün olabilmektedir.
