Fotoğraf çekimi sırasında 3 faktörün doğru şartlarda bir araya gelmesi gerekmektedir. Bu üçlüden biri Enstantane’dir.
Enstantene Nedir?
Fransızca’da (instantané) bir anlık, ansızın” anlamına gelmektedir. Fotoğrafçılıkta karşılığı ise diyaframdan geçen ışınların ne kadar süreyle sensörde kalacağını kontrol eden sisteme enstantane denilmektedir. Yani fotoğraf çekmek için düğmeye (deklanşöre) bastığımızda ışığa duyarlı alanın ışığı aldığı süredir. Fotoğraf makinelerinde diyaframın hemen yanında görüntülenir. Sol taraftaki modlarda ise S Modu (shutter mode) olarak karşılık bulur.
DSLR makineniniz S moduna alıp sağ taraftaki tekerleği çevirerek enstantane değerini değiştirebilirsiniz.
Enstantane Hangi Değerleri Alır?
Enstantanede çeşitli hızlar vardır 30 sn ile başlar 1/8000 e kadar devam eder.
1 saniyenin altındaki değerler 1/2, 1/4, 1/8, 1/15, 1/30, 1/60, 1/125, 1/250, 1/500, 1/1000, 1/2000, 1/4000, 1/8000
1 saniye üzerindekiler ise 2, 4, 8, 15, 30 değerini alır.
Bu değerlerin her bir atlayışı, diyafram ve ISO gibi şartlar aynıyken, iki kat ışık pozlamak demektir.
1/1000 demek saniyenin binde biri demektir. Yani bu kadar bir sürede ışık düzeneği açılıp kapanır. Göz kırpmasının saniyenin 20’de biri hızında olduğunu düşünürseniz 1/1000 in ne kadar hızlı bir enstantane değeri olduğunu daha kolay anlayabilirsiniz.
Enstantane Fotoğrafı Nasıl Etkiler?
1/125, 1/250,1/800 gibi değerleri yüksek hızlı objeleri dondurmak için kullanabiliriz.
Daha düşük hızları 1/30 1/20 1/15 1/10 gibi hızları ise düşük ışık şartlarında çekim yapmak için kullanmalıyız.
Koşan bir insanın fotoğrafını 1/10 gibi bir enstantaneyle çekersek hareket netsizliği söz konusu olur. Ne olur ne olmaz diye en yüksek enstantane hızında çekim yapmakta yanlıştır. Çünkü eğer ortamda az ışık varsa örneğin 1/2000 gibi enstantane hızında içeriye daha az ışık gireceği için fotoğrafınızda poz kaybı olacak ve fotoğrafınız koyu renk çıkacaktır.
Makinalarını otomatik modda kullanan kişiler en çok hareketli obje çekimlerinde yanılırlar. Çünkü makina hiçbir zaman çekeceğiniz objenin hızını ve hareketini tahmin edemez bu nedenlede doğru bir enstantane değeri veremez. Çekim yapacağınız zaman hareketi kontrol etmek istiyorsanız kameranızı mutlaka S Moduna alın.
Az ışıkta hareketleri dondurmak çok güç olabilir. Bunu önlemek için ya ISO değerini yükselteceksiniz ya da ekstra ışık kaynaklarıyla çekeceğiniz objeyi beslememiz gerekmektedir. Aşağıdaki örnekte diyafram ve ISO sabit tutulmuş sadece enstantane değerleri değiştirilmiştir. Düşük enstantanedeki ışık ve obje netliği ile yüksek enstantane arasındaki ışık ve obje netliği rahatlıkla gözlenebilmektedir.
