Fotoğraflar, sanatçının hapsettiği o “an” ve duyguları güçlü bir şekilde yansıtırken, sanatçının dünyasına açılan bir pencere de olur. Fotoğraf sayesinde tarih daha yakın ve gerçek olur, sadece görmek değil geçmişi algılamaya da yardımcı olur.
Buradaki fotoğrafların her biri, tarihimizi şekillendirmeye ve yaşadığımız dünyayı değiştirmeye yardımcı oldu. Bu görseller, tarihin en ünlü fotoğrafçılarından bazıları tarafından çekilmiş güçlü ve etkili görüntülerden bazıları.
İşte tarihte önemli birer yeri olan 12 ünlü fotoğraf ve 12 hikâyesi…
1- “Man Jumping the Puddle” / Henri Cartier-Bresson
En ikonik fotoğraflarından biri olan bu fotoğrafta Henri Cartier-Bresson, Paris’teki Saint-Lazare tren istasyonunun arkasındaki bir çitin arasından sahneyi yakaladı.
Bu görüntü, Cartier-Bresson’un “Belirleyici An” olarak adlandırdığı şeyin mükemmel bir örneği oldu. Ölümsüzleştirdiği bu ana atıfta bulunmak için “Belirleyici An” terimini kullandı.
2- “The Steerage” / Alfred Stieglitz
20. yüzyılın başlarındaki en ünlü fotoğrafçılardan biri olan Stieglitz, fotoğrafın resim gibi geçerli bir sanat dalı olarak ciddiye alınması için uğraş verdi. Öncü çalışmaları, birçok kişinin fotoğrafa bakış açısını değiştirmeye yardımcı oldu.
Bu fotoğraf; “The Steerage”, yalnızca düz fotoğrafçılık dediği şeyi kapsamıyor, aynı zamanda dünyaya gerçekçi bir bakış açısı sunuyor. Ayrıca görüntüdeki şekiller aracılığı ile soyutlamayı aktaran daha karmaşık ve çok katmanlı bir bakış açısı sunuyor.
“Bir süre büyülenmiş gibi durdum. Birbiriyle ilişkili şekilleri, şekillerin bir resmini ve bunun altında beni tutan yeni bir vizyon gördüm.” ALFRED STIEGLITZ
3- Woman Falling From Fire Escape / Stanley Forman
Bir yangın bölgesinde bulunan Forman, Boston Herald için çalışan tanınmış bir fotoğrafçıydı. Genç bir kadın ve çocuğun kurtarılmasını belgelemesiyle başlayan şey, yangın merdiveni çöktüğünde hızla değişti.
İnsanlar düşmeye başladığında Forman çekime devam etti. Onları havada yüzerken yakaladı. Forman sadece kamerasını indirdi ve son anda tanık olduğu şeyin ölümüne düşen bir kadın olduğunu anladı.
Bu fotoğraf ile Forman Pulitzer ödülünü kazandı. Ancak bir fotoğrafçının çekimi ne zaman bırakması gerektiği veya rahatsız edici görüntülerin yayınlamanın uyguluğu ile alakalı etik sorunlar ortaya çıktı. Ayrıca birçok belediyenin daha katı yangından kaçış güvenlik kuralları uygulamasına neden oldu.
4-Starving Child and Vulture / Kevin Carter
Başka bir Pulitzer ödüllü fotoğraf. Ortaya koyduğu etik sorunlar kadar toplumsal etkisi ile de ünlüdür.
1993’te Güney Afrikalı foto muhabiri Kevin Carter, kıtlığı fotoğraflamak için Sudan’a gitti. Bir akbabanın peşinde olduğu, çökmüş bir çocuğun görüntüsü, korkunç konusu nedeniyle sadece halkın öfkesine neden olmadı, aynı zamanda, çocuğa yardım etmek yerine fotoğrafını çektiği için fotoğrafçıya yönelik birçok eleştiriyi de beraberinde getirdi.
O gün, Carter 1994 yılında kendi hayatına son verene kadar peşini bırakmadı.
Kayıtlara göre, anne olay yerinin hemen yanındaydı ve çocuk asla kuşun saldırısına uğrama tehlikesiyle karşı karşıya değildi.
5- Saigon Execution / Eddie Adams
Pulitzer ödüllü foto muhabiri Eddie Adams, 1 Şubat 1968’de Saigon sokaklarında savaşın yıkımını fotoğraflıyordu.
Adams bir mahkûmun rutin bir infazına tanık olduğunu düşünüyordu. Sahneyi yakalamak için kamerasının vizöründen baktı. Ama yakaladığı şey, mahkûmun gelişigüzel öldürülmesiydi.
Bu fotoğraf, Vietnam Savaşı’nın en güçlü görüntülerinden biri haline geldi. Savaş karşıtlığını hareketlendirmek ve ABD’nin savaşa katılımını sona erdirmeye yardımcı oldu.
“Fotoğrafçılar dünyadaki en güçlü silahtır.” EDDİE ADAMS
6- Winston Churchill / Yousuf Karsh
Pearl Harbor’a yapılan saldırının ardından Churchill, müttefiklerine yardımlarından dolayı teşekkür etmek için Ottawa’ya geldi.
Portresini çekmek için bir fotoğrafçının görevlendirildiğinden habersiz, purosunu çıkarmayı reddetti. Fotoğrafçı hazırlandıktan sonra Churchill’e doğru yürüdü, ağzındaki puroyu çıkardı ve kaşları çatık ünlü fotoğrafını çekti.
Bu görüntü, en çok çoğaltılan siyasi portrelerden biridir. Bu fotoğraf, fotoğrafçılara siyasi liderlerin daha dürüst ve hatta eleştirel portrelerini çekme izni verdi.
“Kamerama döndüğümde o kadar kavgacı görünüyordu ki beni yutabilirdi. İşte o an fotoğrafı çektim.” YOUSUF KARSH
7- The Terror of War / Nick Ut
Saygon’un 40 mil kuzeybatısında, savaş fotoğrafçısı Nick Ut, Vietnam Savaşı tarihindeki en üzücü görüntülerden birini yakaladı. Çoğu zaman, savaşın ikincil zararlarından muzdarip olanların yüzleri görülmez, ancak bu fotoğrafta bu da çok net gözüküyor.
Ayrıca 9 yaşındaki Phan Thi Kim Phuc’un üzücü görüntüsü dünyayı bu yüzleri görmeye zorladı. Bu çocuğa, daha sonra Ut tarafından yardım edildi ve tedavi gördü.
1972’de yayınlandığı sırada birçok Gazete çıplaklık politikalarını gevşetmek zorunda kaldı. Görüntü bugüne kadar tartışmalı olmaya devam ediyor, geçtiğimiz yıllarda aynı nedenlerle Facebook’tan kısaca kaldırıldı.
8- Gandhi and the Spinning Wheel / Margaret Bourke-White
1946’da LIFE dergisinin ilk kadın fotoğrafçısı Margaret Bourke-White’a Mahatma Gandhi’yi fotoğraflaması için bir fırsat sunuldu. Ancak bu fırsatı kısa sürede kabusa dönüştü. Hindistan’ın ideolojik liderine erişmeden önce birçok zorluğun üstesinden gelmek zorunda kaldı. Gandhi’nin ünlü ev yapımı oyununu görüntülemek dahil.
Bu görüntü 3 kez denemeden sonra ve Gandhi’nin çıkrıktaki bu ikonik görüntüsü, suikasttan kısa bir süre önce çekildi.
9- Cotton Mill Girl / Lewis Hine
ABD’de 1904’te kurulan Ulusal Çocuk İşçiliği Komitesi, çocuk işçilerin hakları için mücadele etmek adına kuruldu. Ellerindeki en güçlü aracın bu çocukların gerçek yüzünü göstermek olduğunu anladılar. Bu çocuk işçiliği görüntülerini görmenin vatandaşları değişim talep etmeye uyandıracağına inanıyorlardı.
Araştırmacı-fotoğrafçı, Lewis Hine, işyerindeki en küçük çocuklardan biri, Sadie Pfeifer ile karşılaştığında, insanların görüşlerini değiştirecek bir şansı olduğunu biliyordu.
Bu fotoğraf gerçekleştirilen kampanyanın önemli bir parçası oldu ve 10 yıllık süreçte çocuk işçi sayısında %50 azalma yaşandı.
10- V-J Day in Times Square / Alfred Eisenstaedt
Alfred Eisenstaedt’in “hikâye anlatıcılığı anını bulmak ve yakalamak” durumundaydı. Times Meydanı’ndaki İkinci Dünya Savaşı sonrası fotoğrafında, tam da bunu yaptı.
Bir asker ve bir dişhekimi hemşiresinin bu fotoğrafı, 20. yüzyılın en ikonik görüntülerinden biri haline ve savaş yıllarının mutlu sonunu simgeler hale geldi.
11- View from the Window at Le Gras / Joseph Nicéphore Niépce– circa
Şimdiye kadar çekilen ilk kalıcı fotoğraf bir sanatçı tarafından değil, mucit Joseph Nicéphore Niépce tarafından çekildi.
Baskıya olan hayranlığı, 1826’da Fransa’daki stüdyosunda bir kamera seti kurmasına neden oldu. 8 saatlik bir uğraş gerektiren bu karenin sadece bir kopyası var.
Görüntü biraz kafa karıştırıcı oldu çünkü pozlama sırasında güneş avlu boyunca hareket etmiş ve her iki tarafta da gölgelerin görünmesine neden olmuştu. Bu çekilen ilk kare modern fotoğrafçılık gelişiminin yolunu açtı diyebiliriz.
12- Famine in Somalia / James Nachtwey
1992’de Somali’deki kıtlığı belgelemek için bir görev alamayan foto muhabiri James Nachtwey tek başına gitmeye karar verdi.
Kızıl Haç tarafından desteklenen bu yerde Nachtwey, kıtlığın dehşetini görüntüledi. Bir el arabası içinde bir beslenme merkezine götürülmeyi bekleyen bir kadını, çektiği en unutulmaz görüntü oldu.
Görüntülerinin yayımlanmasından sonra Kızıl Haç, İkinci Dünya Savaşı’ndan bu yana en büyük halk desteğini aldı ve bir buçuk milyon insanın kurtarmayı başardı.