Çarşamba günü 64 yaşında öldüğü açıklanan uluslararası üne sahip Hollandalı fotoğrafçı Erwin Olaf‘a saygı yağıyor.
Moda dergilerinin sayfalarından sanat müzelerinin galerilerine kadar çeşitli mekanlarda sürrealist durumlardaki insanların yumuşak ışıklı görüntülerinin geniş çapta görüldüğü Hollandalı fotoğrafçı Erwin Olaf, 64 yaşında hayatını kaybetti.
Olaf’ın ölümü çarşamba günü resmi Instagram sayfası tarafından duyuruldu. Stüdyosundan yapılan açıklamada, birkaç hafta önce akciğer nakli yapıldığı ve bugün erken saatlerde hastalandığı belirtildi. CPR’a yanıt vermiyordu.
2019 New York Times profiline göre , Olaf’a 1996 yılında amfizem teşhisi konmuştu ve 60 yaşını aşmayı beklememesi söylenmişti. Sonunda bunu yaptı ve o sırada 70 yaşına kadar yaşayabileceği konusunda iyimserliğini dile getirdi.
Günümüzün pek çok fotoğrafçısı gibi Olaf da hem ticari hem de ticari olmayan çalışmalar yaptı; Bottega Veneta ve Diesel gibi markalar için görüntüler üretirken aynı zamanda çalışmalarını ünlü galeri ve müzelerde sergiledi. Bunu yapabilmesinin nedenlerinden biri, sanatının ne ticari fotoğrafçılığın beklentilerine ne de sanat fotoğrafçılığının kabul edilen görünümüne tam olarak uymamasıydı.
Hollanda Kralı Willem-Alexander ve Kraliçe Máxima, Olaf’ın “tuhaf, olağanüstü yetenekli bir fotoğrafçı ve harika bir sanatçı” olduğu için yas tutan bir bildiri yayınladılar.
Parlak, sessiz aydınlatması ve gizemli konusuyla sanatı, ikisinin estetiğini birleştirdi. Tabloları genellikle durağan, gösterişli ve kasıtlı olarak açık uçludur. Bir resimde, geçmiş bir döneme aitmiş gibi görünen bir tiyatrodaki üç kadın görülüyor; hiçbiri birbirini kabul etmiyor gibi görünüyor. Bir diğerinde, havuzun önünde diz çökmüş gömleksiz bir adam yer alıyor ve ortamı ya da kıyafeti hakkında çok az açıklama yapılıyor.
Donald Kuspit , sergilerinden biri hakkında bir incelemede, ” Onun formlarının kompozisyon zekası (sanatının estetik özü) ilgimizi çekiyor, çünkü duyguları taşıyan şey budur” diye yazdı . “Figürler bunun dışında duygusuz görünüyor, dıştan bakıldığında var ama içten yok. Biçimsel incelikler olmasaydı, Olaf’ın fotoğrafları soğukkanlı bir klinik olurdu; konuları Madame Tussaud’un müzesindeki balmumu heykelleri kadar canlı olurdu.”
Olaf’ın çalışmaları Hollanda’da iyi biliniyor ve geniş çapta sergileniyor. Her ikisi de Lahey’deki Gemeentemuseum ve Fotomuseum, 2019’da Olaf’a anketler verdi ve bir yıl önce Olaf, arşivindeki yüzlerce eseri Amsterdam’daki Rijksmuseum’a bağışladı. Ancak sanatı uluslararası alanda da ilgi gördü ve 2008’de Aperture monografisi aldı.
Rijksmuseum müdürü Taco Dibbits Çarşamba günü yaptığı açıklamada, “Erwin Olaf her insanda güzellik gördü” dedi. “O, LGBTQIA+ topluluğundaki aktivizmi ve rolü nedeniyle tarihte önemli bir figürdü ve Hollanda’da kullandığı ortamı tanımlayan bir fotoğrafçıydı. Muazzam bir çabaya sahip bir sanatçı, detaylara olan ilgisi benzersizdi.”
Erwin Olaf, 1959 yılında Hollanda’nın Hilversum şehrinde doğdu. Utrecht Gazetecilik Okulu’na kaydoldu ancak sonunda önemli ölçüde farklı bir yön seçti.
iD’ye şunları söyledi : “Fotoğraf öğretmenlerinden biri beni çoğunlukla yazarlık öğrencilerinden oluşan bu ortamda kaybolmuş ve mutsuz gördü ve beni onun derslerinden birine gelmeye ikna etti. ” “Yaptığım ilk fotoğraflar, öğrenciler olarak fotoğraf öğretmenimize yanıtlamak zorunda olduğumuz bir soruya dayanıyordu: ‘Normal olan nedir?’ Cevabım zihinsel engellilere yönelik bir evde çektiğim bir dizi fotoğraftı.”
80’lerde mezun olduktan sonra Olaf, Amsterdam’ın parti ortamını fotoğrafladı ve gelişmekte olan eşcinsel özgürlük hareketini belgeledi. Yine de hızla geleneksel belgesel fotoğrafçılık pratiğinden kaçınmaya başladı ve sahnelenmiş fotoğrafçılığı benimseyerek punklardan ve queer topluluğunun üyelerinden stüdyosunda kendisi için poz vermelerini istedi. Times’a stüdyoda “Kendi fantezimi, kendi hayal dünyamı, kendi gerçeküstücülüğümü sahneleyebilirim” dedi .
İlk belgesel fotoğrafları Hollanda eşcinsel yayınlarında yer aldı ve ara sıra COC gibi LGBTQ grupları için sipariş üzerine çekildi. Bu görüntüler daha geniş çapta yayılmaya başlayınca, ana akım medya da bunu dikkate alarak Olaf’ı şöhret yoluna soktu.
Yıllar geçtikçe, yüzlerce yıllık otoportre formüllerini altüst ederek kendisinin pek çok fotoğrafını çekti. Birçoğu açıkça tuhaf: 1985’teki bir çekim, Olaf’ın meniyle kaplı yüzünün etkileyici bir şekilde aydınlatılmış siyah beyaz görüntüsüdür; 2007’deki başka bir fotoğraf grubu ise sanatçının peruk taktığını ve makyaj yaptığını gösterir. Sanatçının yüzüne Yves Saint Laurent çantası taktığı ve elinde kırbaç tuttuğu 2000 tarihli bir fotoğraf gibi diğerleri daha az kolay ayrıştırılıyor.
Otoportreleri bazen kendi ölümlülüğü üzerine düşünüyordu. 50 Yıllık Otoportre: Keşke, Varım, Olacağım (2009), sanatçının sert gövdeli bir genç olarak bir görüntüsünü, şu anda durduğu haliyle bir görüntüsünü ve gri renkte bir görüntüsünü gösteren bir üçlüdür. burnunda saç ve solunum tüpü var.
Times’a şunları söyledi : “Yarın değil, şimdi yaşamanız gerektiğinin farkında olmanız büyük bir avantaj.”
