İnsan Öğesini İçeren ‘Saf’ Manzara Fotoğrafçılığı

Manzara fotoğrafçılığına yönelmemizin nedenlerinden biri de doğayla bağ kurmaktır. Birçok fotoğrafçı, çarpıcı manzaralarla çevrili olduklarında sakinlik, huzur duygusu ve ilhamdan bahseder. Ben onlardan biriyim. Ne yazık ki, karşılaşmanın insan yapımı bir unsur tarafından değiştirilmesi giderek yaygınlaşıyor.

Sonuçta, manzara üzerindeki etkimiz evrenseldir. Çoğumuz için, fotoğraflarımızda insan faaliyetinin izleri dikkati dağıtır ve genellikle hoş karşılanmaz. Ancak bazı fotoğrafçılar, manzaranın bir parçası olarak insan unsurunu çerçevelerine dahil ederler.

Sonuçlar genellikle şaşırtıyor ve eğlendiriyor.

Fotoğraf yolculuğuma yirmi yıldan fazla bir süre önce başlayan manzara fotoğrafçılığıydı. Yoğun bakım ünitesinde altı aylık bir hastanede kalış ve müteakip böbrek nakli uzun bir iyileşmeye yol açtı ve bu süre zarfında doğa ile temasım çok önemli bir rol oynadı.

Özellikle orman ve dağ ortamları bana çok ihtiyaç duyduğum duygusal rahatlamayı verdi ve fiziksel iyileşmemi hızlandırdı. Manzara fotoğrafçılığına olan ilgim doğal olarak bundan kaynaklandı. Manzarayı fotoğraflamak için Kuzey Amerika’da yapılan kapsamlı seyahatlerde kendini gösterdi. Zamanla, fotoğraflarıma insan unsurunu dahil etmeye başlayınca ilgim seyahate ve çağdaş fotoğrafa kaydı. Yıllarca manzara ve seyahatle uğraştıktan sonra ilgim bir kez daha, yıllarca keyif aldığım yaratıcı sokak ve gezi fotoğrafçılığına dönüştü. Yıllar sonra çemberi kapatıp manzara fotoğrafçılığına geri döneceğimi kim bilebilirdi?

Görsel keşfe yatkınlığımla ve Ned Pratt, Edward Burtynsky, Jan Töve ve Chuck Kimmerle’nin çalışmalarını inceledikten sonra, çağdaş manzara fotoğrafçılığına veya insan faaliyetinin izlerini içeren manzaraya hayran oldum. Bu, Edward Burtynsky’nin devasa bir bakır madeninin görüntüsü veya Jan Töve tarafından görülüp işlendiği gibi kış manzarasına gömülü basit bir yön tabelasının ince ve zarif görüntüsü olabilir.

Manzara fotoğrafçılığının bu zorlu alt kümesini tanımlamak bazen oldukça zordur. Medium Format Magazine için bir röportajda , Ned Pratt bunu şu şekilde tanımladı:

“Çöpler derken, başkalarının geride bıraktığı veya ciddiye almadığı konuları kastediyorum – güzelliğin ancak uzun süre düşünülüp gözlemlendikten sonra, bariz olanı göz ardı ederek keşfedildiği yerler. Peyzajdaki diğer element kombinasyonlarının çoğu başkaları tarafından bir araya getirildiğinde geriye kalan konulardır; neredeyse gözlem kırıntıları.” Basit bir ifadeyle, yalnız bir telgraf direği, bitmemiş bir yol veya yolun ortasında çırpınan bir kağıt olabilir.

David Zimmerman şunları sunar:

“’Vestiges’ çalışmasından alınan resimler, pitoresk olanın deformasyonlarıyla ilgili değil. Aksine, yaşadığımız yerlerde daha ilginç, monotondan daha az ve bazen sorgulayıcı çabalar, özlemler ve yapılar olan insan faaliyetlerinin örnekleridir. Geçiciliklerinin farkına vararak, bu anonim terk edilmiş yapıları ve varlığımızın izlerini daha bilgili ve zorlayıcı bir çerçevede görebiliriz.”

Aslında bu sayıdaki derinlemesine röportajını bulabileceğiniz Chuck Kimmerle’nin bazı çalışmaları, çağdaş manzara fotoğrafçılığını gösteriyor. Bir örnek, kullanılmış araba lastiklerinden oluşan bir tepenin veya terk edilmiş bir uçurtma tarafından parçalanan bir manzaranın görüntüsüdür.

“Bir Çöp Kutusu Ara sıra Güzel Olabilir”

Tipik bir manzaranın çok ötesine geçen bu ekstra unsurlar, fotoğrafçıya görsel anlatıyı formüle etmek için alışılmadık yollar sunar – olağan kompozisyon cephaneliğinde ekstra bir araç. Geleneksel bir peyzaj görüntüsü genellikle organik ve doğal bileşenler içerse de, çöp kutusu veya elektrik direği gibi insan yapımı öğelerin eklenmesi, gerilim ve sürpriz unsuru getirir.

Tabii ki, dahil etmeye yönelik ilk tepki olumsuz olabilir, çünkü sahne saf ve doğal DNA’sını kaybeder – bu kesinlikle geçerli bir nokta. Sonuçta, bu görsel bir takas. Ödül nedir? Yerinde olmayan bir öğenin akıllıca yerleştirilmesi, ilk tepkiyi artırabilir ve aksi takdirde görüntüyü görmezden gelecek olan izleyiciyi meşgul edebilir. Görsel gerilim yaratır. Beklenmedik olan dikkatinizi çeker.

Aklıma Walker Evans’ın mükemmel bir sözü geliyor:

“Bir çöp tenekesi, bazen, en azından benim için güzel olabilir. Çünkü görüyorsun. Bazı insanlar bunu görebilir – görebilir ve hissedebilir. Estetik olarak reddedilen öznenin büyüsüne, görsel gücüne yöneliyorum.”

Anahtar kelime “reddetme”dir. Fotoğraf sanatı öğrenmiş ve öğretmiş biri olarak, belirli bir türe aşırı bağlılığın birçok öğrencimi görsel risk almaktan alıkoyduğunu gördüm. Çağdaş manzara fotoğrafçılığı, bir fotoğrafçının doğal manzaranın ötesini görmesini ve en azından ilk bakışta, sürekli olarak ait olmayabilecek unsurları aramasını gerektirir.

Bu yaklaşımın tehlikesiz olduğu söylenemez. İnsan yapımı bir öğeyi başka türlü bozulmamış bir manzaraya dahil etmenin çoğu zaman işe yaramadığını görüyorum. En yaygın tuzak, öğeyi dahil etmektir, ancak ancak daha sonra onu yalnızca kompozisyona uymadığını bulmakla kalmaz, aynı zamanda yok eder. Bu nedenle, doğal manzara ile insan yapımı öğe arasında görsel bir bağlantı bulmak, bu tür fotoğrafçılıktaki en büyük zorluklardan biridir.

Görsel Bağlantıyı Dengeleme

İşte dikkate alınması gereken birkaç fikir:

1. Önünüzdeki unsurlar arasında ayrım yapmayın. Bir yol levhası veya bir bank ise, doğal bir unsur olmasa bile otomatik olarak atmayın.
2. Bir anlatı bağlantısı arayın. Bitmemiş bir yol veya terk edilmiş bir uçurtma görsel kalıbı bozabilir ve bir konuşmayı tetikleyebilir mi? Görsel sürpriz açısından düşünün.
3. Ekstra unsurlar ve doğal çevre arasında görsel bir bağlantı arayın. Bir anlatı bağlantısı olmayabilir, ancak görsel bir bağlantı olabilir. Örneğin, bir nesnenin şekli kompozisyonunuzu tamamlayabilir.
4. İlk kompozisyon çalışmıyorsa, siyah/beyaz ve renkli olasılıklar arasındaki değişim yardımcı olabilir.
5. Son olarak, fotoğrafçılığın eğitici etkisini düşünün. Edward Burtynsky’nin görüntüleri, gezegen üzerindeki etkimiz hakkında dürüst ve düşünceli bir konuşmayı tetikledi.

Yalnızca geleneksel manzara fotoğrafçılığına odaklansanız bile, insan yapımı bazı unsurları çerçevenize dahil etmenin harika bir görsel egzersiz olabileceğini düşünüyorum. Tabii ki, her zaman manzara fotoğrafçılığının kenarında geziniyoruz ve aşırıya kaçma riskiyle karşı karşıyayız. Ancak, risk almanın faydalı olduğuna inanıyorum.

Yazar hakkında: Olaf Sztaba, Medium Format Magazine‘in kurucusu ve baş editörü  ve ELEMENTS Magazine‘in  kurucu ortağıdır . Olaf, zamanının çoğunu sahada küratörlük yaparak, yazarak ve fotoğraflayarak, genellikle daha az seyahat edilen yolları keşfederek geçirir. Aranan bir konuşmacı ve eğitimcidir.