İstanbul Modern Fotoğraf Galerisi, yazar ve sanatçı portreleri ile uluslararası alanda tanınan fotoğraf sanatçısı Lütfi Özkök’ün (1923-2017) hayatını geçirdiği Stockholm, İsveç’teki arşivinden derlenen bir portre seçkisine ev sahipliği yapıyor.
1950’li yıllardan itibaren edebiyat ve sanata yön veren 80 ismin fotoğrafından oluşan sergi, portre fotoğrafının sunduğu anlamlar üzerine düşünmeye davet ederken aynı zamanda bir döneme tanıklık etmeyi amaçlıyor.
Fotoğraf sanatının en önemli türlerinden biri olan portre, konu edindiği öznenin iç dünyasını yansıtmakla kalmaz aynı zamanda kültürel, estetik, sosyolojik, psikolojik ve ideolojik birçok katmanın birbiriyle sürekli etkileşim halinde olduğu bir dünyayı tarif eder. Özkök’ün portreleri bir taraftan kişileri güncel halleriyle görünür kılarken diğer taraftan o kişilerin toplumsal kimliklerini de hatırlatmaya çalışır.
Aynı zamanda şair olan Özkök, edebiyat ve sanat dünyasını yakından takip eder; öznelerini portrelemeye başlamadan önce onlarla diyaloğa girer. Sergide yer alan Nâzım Hikmet, Samuel Beckett ve René Char gibi isimlerle uzun yıllar dostluğunu devam ettirir ve farklı zamanlarda portrelerini çekerek hayatlarındaki dönüşümün yüzlerine yansıyan kaydını tutmaya çalışır. Özkök portelerini çektiği kişilerin, kişiliklerinin yansıması olabilecek sanat yapıtları ile kurdukları ilişkinin de izini sürer. Lütfi Özkök’ün kendisi gibi anayurdundan uzakta olan özneleriyle kurduğu duygudaşlık, portrelerine de yansır.
Özkök’ün edebiyat dergilerinde yayımlanan yazılarına eşlik etmesi için fotoğraf çekmeye başladığı 1950’lerden 1990’ların sonuna uzanan bir döneme ait fotoğraflardan oluşan seçki, 24 Nobel ödüllü yazarın da aralarında bulunduğu 89 portreye yer veriyor. İkinci Dünya Savaşı sonrası edebiyat ve sanatta yaşanan dönüşümlerin en önemli temsilcilerini bir araya getirerek bir dönemi gözler önüne seriyor. Sergide fotoğraflara eşlik eden metin, obje ve belgeler aracılığıyla Lütfi Özkök’ün portrelerini çektiği kişilerle ilişkisi izleyiciye sunuluyor ve sanatçının kişisel hikâyesi üzerinden bir dönemin okuması da yapılıyor.
LÜTFİ ÖZKÖK: PORTRELER | 21 Aralık 2019 – 15 Kasım 2020
Küratör: Demet Yıldız
Sol:
Nâzım Hikmet Ran (1902-1963), Stockholm, İsveç, 1959
İstanbul Modern Sanat Müzesi Fotoğraf Koleksiyonu
Orta:
Nadine Gordimer (1923-2014), Stockholm, İsveç, 1973
İstanbul Modern Sanat Müzesi Fotoğraf Koleksiyonu
Sağ:
Samuel Beckett (1906-1989), Paris, Fransa, 1966
İstanbul Modern Sanat Müzesi Fotoğraf Koleksiyonu
“Lütfi Özkök: Portreler” sanal turu için tıklayın.